Jeśli będziecie w lubelskim Ośrodku Brama Grodzka, koniecznie zapytajcie o niepozorny, ale świetny mini-komiks „Spacer” Macieja Pałki i Karola Konwerskiego.
Maciej Pałka to obecnie chyba jedyny rysownik w Polsce (albo jeden z niewielu), który etatowo zajmuje się tworzeniem komiksów. Prowadzi Dom Słów – Pracownię Komiksu działającą przy Ośrodku Brama Grodzka – Teatrze NN. Pracownia Komiksu powstała w zeszłym roku. Specjalizuje się w tworzeniu krótkich, dokumentalnych i historycznych opowiadań obrazkowych. Jak dotąd poza bardzo sprawnym trio Przemek Truściński, Alex Kłoś i Tomasz Kwaśniewski ( m.in. cykl „WWA”) nie mamy zbyt wielkiego dorobku w na polu dokumentu komiksowego i zanim narodzi się polski Joe Sacco pewnie jeszcze trochę poczekamy. Dlatego profil Domu Słów wygląda obiecująco. Niestety, czytając ich pierwszą publikację „Spotkania z Zuzią” (rys. Maciej Pałka, scen. Dominik Szcześniak) poświęconą lubelskiemu podziemnemu ruchowi wydawniczemu trochę ręce mi opadły. 12 stronicowy komiks został przeładowany tekstem, postaciami i praktycznie był serią obrazków z wypowiedziami ówczesnych działaczy podziemia i komentarzem narratora. Nie kleiło się to w całość. Za to „Spacer” (scen. Karol Konwerski, rys. Maciej Pałka) jest świetny.
To zaledwie kilkanaście plansz komiksu w kieszonkowym formacie. Ale to kilkanaście wzruszających plansz, a do tego z błyskotliwym zabiegiem formalnym. Opowiadanie obrazkowe Pałki i Konwerskiego przedstawia prawdopodobnie ostatni spacer Henia Żytomirskiego, żydowskiego chłopca z Lublina. Zostały po nim jedynie dobrze zachowane w Bramie Grodzkiej zdjęcia rodzinne, a on sam trafił do obozu w Majdanku. Autorzy do ostatniej strony nie pokazują nam twarzy Henia, prowadzą nas między ulicami Lublina, a występujących na planszach komiksu bohaterów poznajemy poprzez ich rozmowy (bardzo udana stylizacja na przedwojenną polszczyznę). To zwykły dzień z życia żydowskiej rodziny, spotkanie ze znajomym na Krakowskim Przedmieściu. Henio chce iść na lody, a rodzice po szkolny mundurek. Nic nie zapowiada nieszczęścia. I to napięcie między prozą życia, a dramatem zagłady, jaki czeka bohaterów i którego to dramatu czytelnik się domyśla, jest w tym komiksie najmocniejsze. Mam nadzieję, że Dom Słów, wydając kolejny komiks pójdzie drogą „Spaceru” (czyli drogą dobrego pomysłu na krótką formę, subtelnej historii i nie upychania jak największej liczby faktów na stronie), a nie „Spotkań z Zuzią”.
Karol Konwerski (scen.), Maciej Pałka (rys.), Spacer, Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN,
Lublin 2012
